Denne årboka handlar om jordbruket, sjølve Modernæringa.
Jordbruket gjev oss ikkje berre dagleg brød, men har også definert grunntrekka ved samfunnet vårt sidan forfedrane og formødrene våre tok til å dyrka jorda og bli bufaste. Ordet bonde kjem da og av det gammalnorske büandi, fastbuande.
Denne årboka handlar om jordbruket, sjølve Modernæringa.
Jordbruket gjev oss ikkje berre dagleg brød, men har også definert grunntrekka ved samfunnet vårt sidan forfedrane og formødrene våre tok til å dyrka jorda og bli bufaste. Ordet bonde kjem da og av det gammalnorske büandi, fastbuande.
Tema for årboka 2014 er naturleg nok grunnlovsjubileet.
Boka bognar av ny kunnskap om Sogn og sogningane i tida rundt 1814, om vala til riksforsamlinga i fylket vårt og om representantane våre som reiste til Eidsvoll.
Velkomne til årboka!
Årbok for Sogn 2013 er inspirert av jubilea vi har feira dette året: 100 år med allmenn stemmerett for kvinner, 250 år i eige fylke og 200 år sidan nynorskens far vart fødd – det er milesteinar som markerer viktige hendingar for oss og samfunnet vårt. Dei fleste artiklane i årboka er på ein eller annan måte knytte til desse emna.
Korleis kledde kvinnene i Sogn seg på 1970-talet, og karane på 1800-talet? Dette er noko av det vi får svar på i fleire artiklar om klede og tekstilar i denne utgåva av Årbok for Sogn.
Den eine av desse artiklane handlar om arbeidet med å rekonstruere ein mannsbunad for Sogn. Forfattaren av artikkelen, Inger Øyre, utførte dette arbeidet i lag med Gunvor Urheim i første halvdelen av 1980-talet. Artikkelen gir ein god dokumentasjon av denne prosessen fram til materialet vart lagt fram til godkjenning hjå Landsnemnda for bunadsspørsmål i 1985.
I samband med at museet opna ei ny utstilling i mars dette året, Ei tru med alt, arrangerte vi eit nasjonalt seminar med tittelen Det er meir mellom himmel og jord. Føredragshaldarane, som er av dei fremste i landet på sine felt, «trollbatt» deltakarane med interessante foredrag om folketru og folkemedisin, vernemagi og klarsyn, dekor og symbolbruk. Vi har fått nokre av dei til å formidle foredraga sine gjennom artiklar i årboka.
Til lesarane
I 2009 var det hundre år sidan godseigaren og samlaren Gert Falch Heiberg gav samlinga si av hus og gjenstandar til det nyskipa Historielaget for Sogn. Dette vart starten på De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum. I årboka markerte vi jubileet med å sjå tilbake på museet gjennom desse hundre åra.
Femten artiklar fekk vi plass til i årboka i år. Nær halvparten av artiklane høyrertil under hovudtemaet, kulturmøte. Utgangspunktet for val av tema er tilflyttinga og innvandringa til Sogn, i både nyare og eldre tid.
l dei siste tiara har flykt-ningar og asylsøkjarar frå delar av verda med krig og ufred, komme til Sogn. Nokre for kortare periodar, andre har fått sin nye heimstad her.
l 2007 vart Norsk Reiselivsmuseum i Balestrand konsolidert med De Heibergske Samlinger —Sogn Folkemuseum. Framlegg om eit norsk reiselivsmuseum vart første gong teke opp i reiselivskrinsar i 1980, og i 1987 kom det framlegg om å knyte reiselivsmuseet til De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum. Men det skulle gå tjue år før dette vart ein realitet. Som ei markering av samanslåinga av desse to musea synest vi det høver godt å velje reiseliv som tema for årboka i år.
